Κυριακή 6 Μαρτίου 2016

Ημέρα κατά του Σχολικού εκφοβισμού και της ενδοσχολικής βίας



6 Μαρτίου Παγκόσμια Ημέρα για τον Σχολικό Εκφοβισμό! Αρκετές χώρες έχουν αναγνωρίσει το σχολικό εκφοβισμό – bullying ως σημαντικό ζήτημα δημόσιας υγείας. Το 2004 ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας δημοσίευσε τα αποτελέσματα έρευνας για τη συμπεριφορά υγείας των μαθητών και στο κεφάλαιο «σχολικός εκφοβισμός, φυσική σύγκρουση και θυματοποίηση» οι συγγραφείς χαρακτηρίζουν το σχολικό εκφοβισμό σαν θέμα υγείας που «πραγματικά υπερβαίνει τα εθνικά σύνορα».
Τι σημαίνει όμως σχολικός εκφοβισμός – bullying; Οι Besag & Olweus περιγράφουν το φαινόμενο bullying ως τη χρήση της δύναμης ή της θέσης κάποιου για να εκφοβίσει, πληγώσει ή ταπεινώσει ένα άλλο άτομο με λιγότερη δύναμη ή χαμηλότερη θέση. Bullying σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία παρατηρείται όταν υπάρχει:
v  Επιθετική συμπεριφορά ή σκόπιμη πρόκληση κακού
v  Επαναληπτικότητα και χρονική διάρκεια
v  Μια διαπροσωπική σχέση που χαρακτηρίζεται από ανισορροπία σε δύναμη / εξουσία (Olweus, 1993: Smith & Sharp, 1994)
Στην Ελλάδα τα δεδομένα των ερευνών δείχνουν:
v  10-15% μαθητών πέφτει θύμα διαφόρων μορφών βίας στο σχολείο
v  Οι μαθητές που ασκούν βία, θύτες, υπολογίζεται ότι ξεπερνούν το 5% του συνόλου των μαθητών
v  Τα αγόρια εμπλέκονται περισσότερο σε σωματική βία, ενώ τα κορίτσια κυρίως σε λεκτική – ψυχολογική βία

Ο σχολικός εκφοβισμός – bullying  μπορεί να πάρει διάφορες μορφές:
v  Τον άμεσο ή σωματικό εκφοβισμό (physical bullying)
v  Το λεκτικό εκφοβισμό (βρισιές , κοροϊδίες κ.α)
v  Τον κοινωνικό εκφοβισμό (κοινωνική απομόνωση, αποκλεισμός από την παρέα των ομηλίκων κ.α)
v  Εκβιασμός (με απειλές ο/οι δράστες εξαναγκάζουν το θύμα να δώσει π.χ το χαρτζηλίκι του κ.α)
v  Ηλεκτρονικός εκφοβισμός (cyber bullying)
v  Σεξουαλικός εκφοβισμός
v  Ρατσιστικός εκφοβισμός
Η απάντηση στην αντιμετώπιση του φαινομένου τόσο εντός σχολικού πλαισίου όσο και έξω από αυτό βρίσκεται στην πρόληψη . Σύγχρονες μελέτες έχουν δείξει ότι το σχολείο όπου δίνεται έμφαση όχι μόνο στη μετάδοση της γνώσης , αλλά και στο συναισθηματικό  «κλίμα» που επικρατεί και περιβάλλει τη μαθησιακή διαδικασία μπορεί να ανταποκριθεί πιο αποτελεσματικά στις ανάγκες των παιδιών (για επάρκεια, αυτονομία, αίσθηση ότι ανήκουν κάπου) και είναι ιδιαίτερα ευεργετικό για παιδιά που βρίσκονται σε κίνδυνο να αναπτύξουν δυσκολίες.

Το Κέντρο Πρόληψης των Εξαρτήσεων και Προαγωγής της Ψυχοκοινωνικής Υγείας «ΟΑΣΙΣ», που λειτουργεί στο Ν. Σερρών  εδώ και 15 χρόνια περίπου, αναπτύσσει και εφαρμόζει σημαντικές πρακτικές που στοχεύουν στην πρώιμη προληπτική παρέμβαση στο χώρο του σχολείου στο πλαίσιο των προγραμμάτων Αγωγής Υγείας που υλοποιούνται στα σχολεία με τη συνεργασία των  Γραφείων  Σχολικών δραστηριοτήτων  της Δ/νσης Α/βάθμιας  και Β/βάθμιας Εκπαίδευσης Σερρών. Με αφορμή λοιπόν την Παγκόσμια αυτή ημέρα τα στελέχη του Κέντρου Πρόληψης έχουν προγραμματίσει και θα επισκεφθούν για να ενημερώσουν και να συζητήσουν με μαθητές  για το θέμα διάφορα σχολεία του Ν. Σερρών (25ο Δ.Σ Σερρών, Γυμνάσιο Ν. Ζίχνης, Δημ. Σχ. Χειμάρρου, 8ο Δημ. Σχ. Σερρών, 5ο Γυμνάσιο Σερρών κ.α)